خراسان جنوبی در شرق کشور واقع شده است و مرکز آن شهر بیرجند می باشد، تا سال 1383 استان خراسان جنوبی و خراسان شمالی وخراسان رضوی هر سه استان خراسان را تشکیل می دادند که در آن سال به سه استان جدا تبدیل شده است.این استان از نظر وسعت سومین استان کشور می باشد ۹۵ درصد وسعت این استان را عرصههای طبیعی در بر میگیرد که آثار تاریخی و جاذبه های گردشگری بسیاری دارد.استان خراسان جنوبی، در مسیر محورهای ارتباطی استانهای جنوبی ایران با مشهد قرار دارد.این استان رتبهٔ اول تولید محصولات باغی زرشک و عناب و رتبه دوم تولید زعفران و پنبه را در سطح ایران داراست.
جاذبه های گردشگری استان خراسان جنوبی عبارتند از :
عمارت تاریخی اکبریه بیرجند :
عمارت و باغ اکبریه در دوره قاجاریه و توسط شوکت الملک در دو طبقه ساخته شدهاست. باغ اکبریه با وسعتی حدود 45 هزار مترمربع در بستری کوهستانی واقع شده و متشکل از دو بناست که ساختمان قدیمیتر متعلق به حشمتالدوله، پدر ابراهیم شوکتالملک است که تاریخ احداث آن به اواخر دوره زندیه و اوایل دوره قاجاریه برمیگردد. فرم معماری آن ترکی با الهامی از معماری روسی است که تلفیق آن با معماری اسلامی، سبک معماری نوینی را نشان میدهد. این بنا شامل تالار آیینه، گنبد کلاه فرنگی، تزئینات مقرنس لانه زنبوری و رسمی بندی که صرفا جهت پذیرایی از نمایندگان سیاسی داخلی و خارجی مورد استفاده قرار میگرفتهاست.اولین و قدیمیترین بناهای این مجموعه که به بنای شوکت الملک معروف است هم اکنون به کتابخانه و دانشکده هنر اختصاص دارد. بخش مرکزی آن نیز که بنای حکومتی بوده در دو طبقه مجزا به عنوان موزه باستان شناسی و مردم شناسی بیرجند مورد استفاده قرا میگیرد.
کویر حلوان
استان خراسان جنوبی بهدلیل داشتن کویرهای بکر و دیدنی، از مقاصد کویرگردی و طبیعتگردی، بهویژه در فصلهای پاییز، زمستان و ابتدای بهار به شمار میرود. یکی از کویرهای زیبا و دیدنی این استان، کویر حلوان نام دارد که با وسعت ۷۵۰ کیلومتر مربع، در ۸۰ کیلومتری شهرستان طبس و در نزدیکی روستایی تاریخی به همین نام قرار دارد. این کویر در سال ۱۳۹۷ در فهرست آثار طبیعی – ملی کشور به ثبت رسید.
باغ گلشن طبس
باغ گلشن طبس اوایل قرن سیزدهم هجری قمری، یعنی اواخر حکومت لطفعلی خان زند و در بحبوحهی به قدرت رسیدن آقا محمدخان قاجار، به دستور امیر محمدحسن خان عرب زنگویی، حاکم تون (فردوس) و طبس ساخته شد. این باغ مساحتی حدود هفت هکتار دارد و با طول ۲۶۶ متر و عرض ۲۶۰ متر، تقریبا مربعشکل است. دو خیابان اصلی متقاطع، محوطهی باغ را به چهار مربع بزرگ تقسیم کردهاند و هر یک از این مربعها با گذرگاههای کوچک به چهار کرت بخش شدهاند. در میان این باغ، استخر نسبتا بزرگی وجود دارد که دارای سه فوارهی طبیعی است. تنها ساختمان باغ، ساختمان سردرب به شمار میرود. این ساختمان عمارتی دوطبقه است که زیرزمینی کوچک نیز دارد. طبقهی اول عمارت شامل تالاری بزرگ و ایوانی برای مشاهدهی مناظر باغ و شهر میشود که دو ستون بر زیبایی این ایوان افزودهاند. البته ساختمان سردرب، در زلزلهی ویرانگر شهریور ۱۳۵۷ به طور کامل از میان رفت و ساختمان کنونی با توجه به نقشهی ساختمان سابق بازسازی شده است.
برای مطالعه مقالات بیشتر اینجا کلیک کنید.
سنگ نگاره کال جنگال
یکی از قدیمیترین جاذبههای گردشگری ثبت شده در استان خراسان جنوبی سنگ نگاره کال جنگال در ۵ کیلومتری جنوب شهر خوسف و متعلق به دوره اشکانی است که در بررسیهای جدید ۱۴ سنگ نگاره در نزدیکی آن شناسایی شدهاست.سنگ نگاره کال جنگال شهرستان خوسف در بیرجند با قدمت چند هزار ساله خود شما را به عمق تاریخ میبرد به طوری که شما در این مجموعه جدال شاهزاده هخامنشی با شیر را در سنگ نگاره های کال جنگال نظاره کنید.نقشهای که بر روی سنگ نگاره کال جنگال حک شده، صحنه مبارزه و جدال یک مرد پارتی بدون صلاح با شیر را نشان میدهد به همین دلیل نام این محل را کال جنگال نهادهاند، زیرا در گویش بیرجندی کال به معنی چال و گودی است و جنگال به معنی جنگجو عنوان میشود. مجموعه سنگ نگارههای کال جنگال یکی از آثار طبیعی شهرستان خوسف به شمار میرود که 11 کتیبه مختلف یک تا 13 سطری را گه در نقاط مختلف در پراکنده شدند را در خود جای داده است.
باغ و عمارت رحیم آباد :
از بناهای دوره قاجار به شمار می رود. این مجموعه شامل بخش های متعددی از جمله عمارت اصلی با راهروها و اتاق های متعدد، اصطبل و حوض خانه با گنبدی کلاه فرنگی است. عمارت رحیم آباد دارای سه تالار بزرگ است که از نظر کاربردی به عنوان پذیرایی از میهمانان و تشریفات استفاده می شد و دارای تزیینات مقرنس، آینه کاری و گچ بری است. درها و پنجره های تالار با کتیبه هایی به شکل هلالی و تزیینات مشبک با طرح اسلیمی بوده که استفاده از شیشه های رنگی بر زیبایی آن افزوده است. محل دارالحکومه اسماعیل خان شوکت الملک در حدود سال 1315 قمری بوده است.
برای مطالعه مقالات بیشتر اینجا کلیک کنید.
آرامگاه بوذرجمهر قاینی (آرامگاه بزرگمهر قاینی)
قائن یا قاین یکی از شهرهای استان خراستان جنوبی است که به علت زعفرانش شهرت زیادی دارد. شهر قائن که در گذشته دارای برج و بارو، کهندژ، خندق و ارگ بوده همراه با شهر تون (فردوس امروزی) از شهرهای مهم ایالت قهستان محسوب میشده است.
با وجود ویژگیهای آب و هوای کویری این خطه جاذبههای فراوانی در گوشه و کنار این دیار به چشم میخورد که هر بینندهای را به تعجب وامیدارد. تا کنون در این شهر ۱۷۰ اثر باستانی و تاریخی از جمله تپهها و محوطههای باستانی، قلعهها، مساجد، مقابر و آرامگاهها، خانههای تاریخی، درختان کهنسال، غارها، پناهگاههای سنگی و دژهای زیرزمینی شناسایی شده است.
برای مطالعه مقالات بیشتر اینجا کلیک کنید.